T.C. Merkez Bankası 11 Haziran 1930 kuruldu. Daha önce Osmanlı Bankası olan T.C. Merkez Bankası, resmi gazetede 30 Haziran 1930 yılında yayınlanan 1715 sayılı kanuna göre 3 Ekim 1931 yılında faaliyete geçti. T.C. Merkez Bankası 113 milyar dolara yakın döviz rezervi ve 21 milyar dolara yakın altın rezervine sahiptir.
Türkiye Cumhuriyeti’nin para piyasasını yöneten, devletin iktisadi ve parasal müşavirliğini yapan T.C. Merkez Bankası’nın 5 milyar dolara yakın yıllık karı bulunmaktadır.
T.C. Merkez Bankası’nı diğer bankalardan ayıran özelliği ise, 1715 sayılı merkez bankası yasasına göre yönetilmesi ve bağımsız bir yapıya sahip olmasıdır.
Merkezi Ankara’da bulunan bankanın, Ankara dışında İzmir, İstanbul gibi şehirler başta olmak üzere 12 tane daha şubesi bulunmaktadır. Ayrıca yurtdışında da Frankurt, Newyork, Londra ve Tokyoda temsilcileri bulunan T.C. Merkez Bankası yurtdışında da bankayı temsil etmeyi ve büyümesini amaçlamıştır.
T.C. Merkez Bankası Ortakları
250.000 hisseden oluşan, 25.000 TL tazmin edilmiş sermayesi mevcuttur. 30 Aralık 2003 yılında resmi gazetede yayınlanan 5024 sayılı yasaya göre tazmin edilmiş sermaye kalemine yapılan işlem sonucu 46.209TL tutarında enflasyon düzeltmesiyle 4 adet hisse sınıfı oluşmuştur.
A sınfı %55,12 hisse payı devletin hazinesinindir.
B sınıfı %25,74 hisse payı özel bankalarındır.
Bankaların hisse payları:
- % 19.23 Ziraat Bankası
- %2.48 Garanti Bankası
- %2.33 Türkiye İş Bankası
- %1.11 Halk Bankası
- %0.55 Yapı Kredi Bankası
- %0.03 Akbank
- %0.01 Türkiye Ekonomi Bankası (TEB)
C sınıfı %0.02 hisse payı daha önce Oyak Bank’a aitti, şimdi ise milli bankalar dışında kalan ING Bankası’nındır. D sınıfı % 19.12 hisse payı tüzel kişilere aittir.
Kamuya açıklanmayan bu kişilerden sadece birinin T.C. Merkez Bankası’nın büyük karlar kazanmasına karşılık, tüzel ortaklarına bu karı yansıtmadığından şikayetçi olan Adnan Behar olduğu biliniyor. Kendisi Behar Menkul kıymetlerin sahibidir.
